អ្នក
មានកុំព្យូទ័រប្រើប្រាស់
មួយចំនួនប្រហែលជាបានយល់ដឹងខ្លះៗអំពីអាការៈមេរោគកំពុងអុកឡុក
កុំព្យូទ័ររបស់ខ្លួន
ហើយអ្នកខ្លះនៅតែមិនទាន់ច្បាស់អំពីចំណុចនេះនៅឡើយ។
មេរោគគឺជាកម្មវិធីតូចៗ ឬគ្រាន់តែជាបំណែកកូដ
ដែលបង្កើតឡើងអាចដំណើរការនៅលើកុំព្យូទ័រ
និងអាចចម្លងខ្លួនកាន់តែច្រើនឡើងៗ
ធ្វើឲ្យកុំព្យូទ័រគាំងដំណើរការលែងកើត
ឬខូចប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការតែម្ដង។
គោលបំណងនៃការបង្កើតមេរោគ កុំព្យូទ័រ មានផ្សេងៗគ្នា ដូចជា ដើម្បីដណ្ដើមបានការគ្រប់គ្រងលើកុំព្យូទ័រនោះ ហើយបញ្ជាក្នុងគោលបំណងអ្វីមួយ ដើម្បីរកប្រាក់ ដើម្បីលួចព័ត៌មានសំខាន់របស់អ្នកប្រើពាក់ព័ន្ធនឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីជាការបង្កើនចំណេះដឹងផ្នែកកូដ និងដំណើរប្រតិបត្តិការរបស់កុំព្យូទ័រ និងដើម្បីយកមេរោគដែលបង្កើត ទៅទប់ស្កាត់បទឧក្រិដ្ឋតាមអ៊ីនធឺណិតវិញជាដើម។
ខាងក្រោមនេះគឺជា អាការៈចំនួន ១០ យ៉ាងដែលមេរោគអាចបង្កការស្មុគស្មាញនៅលើកុំព្យូទ័ររបស់អ្នក៖
១) លោតផ្ទាំងកម្មវិធីផ្សេងៗឡើងមក (pop-up) រញ៉េរញ៉ៃធ្វើឲ្យកុំព្យូទ័រមានល្បឿនយឺត
មាន ផ្ទាំងសារលោតឡើងប្រភេទផ្សេងៗគ្នា ដែលខ្លះជាផ្ទាំងកម្មវិធីដែលបានរងការវាយលុកពីមេរោគ ធ្វើឲ្យកម្មវិធីនោះដំណើរការលែងបាន។ ឬផ្ទាំងសារខ្លះមានទម្រង់ដូចជាការឃោសនាអ្វីមួយ ដូចជាការណែនាំប្រាប់ថា PS រងការវាយប្រហារពីមេរោគ ហើយតម្រូវឱ្យអ្នកការពារជាបន្ទាន់។ មេរោគបែបនេះ អាចជាប្រភេទ spyware ឬជាការរងឥទ្ធិពលពីកម្មវិធីកម្ចាត់មេរោគក្លែងក្លាយ (fake antivirus) ដែលគេហៅឈ្មោះថាជា “rogueware”។
២) កុំព្យូទ័រមានដំណើរការយឺតខុសប្រក្រតី
នេះ អាចជារោគសញ្ញាមួយទៀតដែលបញ្ជាក់ថា កុំព្យូទ័ររបស់អ្នកបានឆ្លងមេរោគ ដោយសារមានល្បឿនយឺតខុសពីធម្មតា ខណៈដែលលក្ខណៈសម្បត្តិកុំព្យូទ័ររបស់អ្នកមានខ្ពស់ៗហើយក្ដី។ មេរោគដែលមានសមត្ថភាពបែបនេះ ភាគច្រើនជាប្រភេទមេរោគ worm ឬ trojan ដែលក្រោយពីឆ្លងចូលកុំព្យូទ័រ វានឹងធ្វើឲ្យកើនឡើងនូវដំណើរការកិច្ចការច្រើន (process) ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យកុំព្យូទ័រមានល្បឿនយឺតខ្លាំង។
៣) កម្មវិធីមួយចំនួនមិនអាចដំណើរការបាន
តើ ប៉ុន្មានដងដែលអ្នកព្យាយាមបើកកម្មវិធីពីម៉ឺនុយ Start ឬពី Desktop ប៉ុន្តែមិនឃើញមានអ្វីកើតឡើង ពោលកម្មវិធីមិនដំណើរការនោះ? ពេលខ្លះកម្មវិធីមួយចំនួន ក៏នៅតែអាចដំណើរការ ទោះបីមេរោគបានរាតត្បាតក៏ដោយ។ យ៉ាងណា កម្មវិធីមួយចំនួនថ្វីត្បិតអាចដំណើរការបានមែន ប៉ុន្តែមុខងារមួយចំនួនរបស់កម្មវិធី បានខូចខាត មិនអាចបំពេញមុខងារបានដោយសារមេរោគ។
៤) មិនអាចភ្ជាប់អ៊ីនធឺណិត ឬអាចភ្ជាប់អ៊ីនធឺណិតបានប៉ុន្តែល្បឿនយឺត
អ្នក ក៏អាចសង្កេតមើលអាការៈបន្ទាប់ពីមេរោគឆ្លងចូលកុំព្យូទ័រតាមរយៈការ ភ្ជាប់ប្រើអ៊ីនធឺណិតផងដែរ។ នៅពេលមេរោគឆ្លងចូល វាអាចធ្វើឲ្យមានបញ្ហាជាមួយការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយ service provider ឬឧបករណ៍ Router ជាដើម។ តំណភ្ជាប់ប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណិតរបស់កុំព្យូទ័រក៏នឹងមានសភាពយឺតជាង ធម្មតាផងដែរ។ ប្រសិនកុំព្យូទ័ររងការរាតត្បាតពីមេរោគ malware នោះវាអាចភ្ជាប់ទៅកាន់ URL ឬបើកតំណភ្ជាប់ session ផ្សេងៗពីគ្នា ហើយអាចកាត់បន្ថយ bandwidth ធ្វើឲ្យអ៊ីនធឺណិតដើរយឺតបាន។
៥) នៅពេលភ្ជាប់អ៊ីនធឺណិត ផ្ទាំង Dindows ផ្សេងៗបានបើកឡើង ឬកម្មវិធី browser បើកទំព័រផ្សេងៗដោយយើងមិនបានធ្វើ
នៅ មានរោគសញ្ញាជាក់លាក់ផ្សេងទៀត ដែលបញ្ជាក់ថា កុំព្យូទ័ររបស់អ្នកបានឆ្លងមេរោគ ជាក់ស្ដែងនៅពេលអ្នកបើកកម្មវិធី browser ស្រាប់តែលោតចេញផ្ទាំងផ្សេងៗរញ៉េរញ៉ៃ ដើម្បីអន្ទងចិត្តឱ្យអ្នកចង់ចុចចូល តែគ្រាន់តែជាការបោកបញ្ឆោតប៉ុណ្ណោះ។ មេរោគ threat មួយចំនួនត្រូវបានបង្កើតសម្រាប់ redirect ចរាចរ (traffic) ទៅកាន់វេបសាយជាក់លាក់ណាមួយ ហើយវែបសាយនោះគឺជាប្រភេទគេហទំព័រក្លែងក្លាយ (Spoof Web page) ប៉ុណ្ណោះ។ យ៉ាងណា អ្នកអាចកត់សម្គាល់ប្រភេទ Spoof Web page បានដោយមើលនៅលើរបារអាសយដ្ឋាន (address bar) នៃវែបសាយ ជៀសវាងអ្នកវាយបញ្ចូលព័ត៌មានសំខាន់ៗ ដែលជាល្បិចរបស់ hacker ចាំលួចយកព័ត៌មានរបស់អ្នក។
៦) កម្មវិធីកម្ចាត់មេរោគលែងដំណើរការ ហើយ firewall ត្រូវបានបិទ (disable)
លក្ខណៈ សម្គាល់អាការៈ មេរោគឆ្លងចូលកុំព្យូទ័រ ផ្សេងទៀតគឺថា វាអាចវាយប្រហារដល់កម្មវិធីផ្សេងៗ ហើយក្នុងនោះកម្មវិធីកម្ចាត់មេរោគក៏អាចរងផលប៉ះពាល់ផងដែរ។ ការដែល Antivirus លែងដំណើរការ គឺមកពីអ្នកមិនបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពលើនិយមន័យមេរោគ (virus definition) ឬអាចមកពីកម្មវិធីកម្ចាត់មេរោគនេះ មិនមានសមត្ថភាព ព្រោះជាកម្មវិធីពុំមានអាជ្ញាប័ណ្ណ។
៧) ទម្រង់ format ផ្សេងៗនៅលើកុំព្យូទ័រមានការផ្លាស់ប្ដូរ
ប្រសិន ភាសា (language) ពុម្ពអក្សរ (font) ឬការកំណត់ផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធនឹងជម្រើស Performance Options លើកុំព្យូទ័រ នៅសុខៗស្រាប់តែមានការផ្លាស់ប្ដូរទម្រង់ format ដោយអ្នកមិនបានធ្វើនោះ វាអាចមានពាក់ព័ន្ធទៅនឹងប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការកុំព្យូទ័រ ដែលអាចជាស្នាដៃរបស់មេរោគកុំព្យូទ័រ។
៨) ឯកសារបណ្ណាល័យ (Library file) សម្រាប់ដំណើរការហ្គេម កម្មវិធី … នៅលើកុំព្យូទ័រ ខូចខាត
មេរោគ ដែលមានគេសរសើរឡើងយ៉ាងរឹងមាំ គឺមានសមត្ថភាពបំផ្លាញដល់ Library file របស់កុំព្យូទ័របាន។ ដោយសារតែបែបនេះ កម្មវិធី និងហ្គេមមួយចំនួនអាចខូច មិនអាចដំណើរការបាន ដោយសារដំឡើងមិនបានជោគជ័យ incomplete ឬ incorrect។
៩) បើកកុំព្យូទ័រភ្លាម មានលោតផ្ទាំងសារយ៉ាងច្រើន តម្រូវឱ្យអ្នកបិទម្ដងមួយៗ រហូតទាល់តែអស់ ឬមេរោគខ្លះ បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់កម្មវិធី Explore ដែលពេលបើកកុំព្យូទ័រឡើងមក ពុំមាន icon កម្មវិធីនោះឡើយ៕
គោលបំណងនៃការបង្កើតមេរោគ កុំព្យូទ័រ មានផ្សេងៗគ្នា ដូចជា ដើម្បីដណ្ដើមបានការគ្រប់គ្រងលើកុំព្យូទ័រនោះ ហើយបញ្ជាក្នុងគោលបំណងអ្វីមួយ ដើម្បីរកប្រាក់ ដើម្បីលួចព័ត៌មានសំខាន់របស់អ្នកប្រើពាក់ព័ន្ធនឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីជាការបង្កើនចំណេះដឹងផ្នែកកូដ និងដំណើរប្រតិបត្តិការរបស់កុំព្យូទ័រ និងដើម្បីយកមេរោគដែលបង្កើត ទៅទប់ស្កាត់បទឧក្រិដ្ឋតាមអ៊ីនធឺណិតវិញជាដើម។
ខាងក្រោមនេះគឺជា អាការៈចំនួន ១០ យ៉ាងដែលមេរោគអាចបង្កការស្មុគស្មាញនៅលើកុំព្យូទ័ររបស់អ្នក៖
១) លោតផ្ទាំងកម្មវិធីផ្សេងៗឡើងមក (pop-up) រញ៉េរញ៉ៃធ្វើឲ្យកុំព្យូទ័រមានល្បឿនយឺត
មាន ផ្ទាំងសារលោតឡើងប្រភេទផ្សេងៗគ្នា ដែលខ្លះជាផ្ទាំងកម្មវិធីដែលបានរងការវាយលុកពីមេរោគ ធ្វើឲ្យកម្មវិធីនោះដំណើរការលែងបាន។ ឬផ្ទាំងសារខ្លះមានទម្រង់ដូចជាការឃោសនាអ្វីមួយ ដូចជាការណែនាំប្រាប់ថា PS រងការវាយប្រហារពីមេរោគ ហើយតម្រូវឱ្យអ្នកការពារជាបន្ទាន់។ មេរោគបែបនេះ អាចជាប្រភេទ spyware ឬជាការរងឥទ្ធិពលពីកម្មវិធីកម្ចាត់មេរោគក្លែងក្លាយ (fake antivirus) ដែលគេហៅឈ្មោះថាជា “rogueware”។
២) កុំព្យូទ័រមានដំណើរការយឺតខុសប្រក្រតី
នេះ អាចជារោគសញ្ញាមួយទៀតដែលបញ្ជាក់ថា កុំព្យូទ័ររបស់អ្នកបានឆ្លងមេរោគ ដោយសារមានល្បឿនយឺតខុសពីធម្មតា ខណៈដែលលក្ខណៈសម្បត្តិកុំព្យូទ័ររបស់អ្នកមានខ្ពស់ៗហើយក្ដី។ មេរោគដែលមានសមត្ថភាពបែបនេះ ភាគច្រើនជាប្រភេទមេរោគ worm ឬ trojan ដែលក្រោយពីឆ្លងចូលកុំព្យូទ័រ វានឹងធ្វើឲ្យកើនឡើងនូវដំណើរការកិច្ចការច្រើន (process) ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យកុំព្យូទ័រមានល្បឿនយឺតខ្លាំង។
៣) កម្មវិធីមួយចំនួនមិនអាចដំណើរការបាន
តើ ប៉ុន្មានដងដែលអ្នកព្យាយាមបើកកម្មវិធីពីម៉ឺនុយ Start ឬពី Desktop ប៉ុន្តែមិនឃើញមានអ្វីកើតឡើង ពោលកម្មវិធីមិនដំណើរការនោះ? ពេលខ្លះកម្មវិធីមួយចំនួន ក៏នៅតែអាចដំណើរការ ទោះបីមេរោគបានរាតត្បាតក៏ដោយ។ យ៉ាងណា កម្មវិធីមួយចំនួនថ្វីត្បិតអាចដំណើរការបានមែន ប៉ុន្តែមុខងារមួយចំនួនរបស់កម្មវិធី បានខូចខាត មិនអាចបំពេញមុខងារបានដោយសារមេរោគ។
៤) មិនអាចភ្ជាប់អ៊ីនធឺណិត ឬអាចភ្ជាប់អ៊ីនធឺណិតបានប៉ុន្តែល្បឿនយឺត
អ្នក ក៏អាចសង្កេតមើលអាការៈបន្ទាប់ពីមេរោគឆ្លងចូលកុំព្យូទ័រតាមរយៈការ ភ្ជាប់ប្រើអ៊ីនធឺណិតផងដែរ។ នៅពេលមេរោគឆ្លងចូល វាអាចធ្វើឲ្យមានបញ្ហាជាមួយការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយ service provider ឬឧបករណ៍ Router ជាដើម។ តំណភ្ជាប់ប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណិតរបស់កុំព្យូទ័រក៏នឹងមានសភាពយឺតជាង ធម្មតាផងដែរ។ ប្រសិនកុំព្យូទ័ររងការរាតត្បាតពីមេរោគ malware នោះវាអាចភ្ជាប់ទៅកាន់ URL ឬបើកតំណភ្ជាប់ session ផ្សេងៗពីគ្នា ហើយអាចកាត់បន្ថយ bandwidth ធ្វើឲ្យអ៊ីនធឺណិតដើរយឺតបាន។
៥) នៅពេលភ្ជាប់អ៊ីនធឺណិត ផ្ទាំង Dindows ផ្សេងៗបានបើកឡើង ឬកម្មវិធី browser បើកទំព័រផ្សេងៗដោយយើងមិនបានធ្វើ
នៅ មានរោគសញ្ញាជាក់លាក់ផ្សេងទៀត ដែលបញ្ជាក់ថា កុំព្យូទ័ររបស់អ្នកបានឆ្លងមេរោគ ជាក់ស្ដែងនៅពេលអ្នកបើកកម្មវិធី browser ស្រាប់តែលោតចេញផ្ទាំងផ្សេងៗរញ៉េរញ៉ៃ ដើម្បីអន្ទងចិត្តឱ្យអ្នកចង់ចុចចូល តែគ្រាន់តែជាការបោកបញ្ឆោតប៉ុណ្ណោះ។ មេរោគ threat មួយចំនួនត្រូវបានបង្កើតសម្រាប់ redirect ចរាចរ (traffic) ទៅកាន់វេបសាយជាក់លាក់ណាមួយ ហើយវែបសាយនោះគឺជាប្រភេទគេហទំព័រក្លែងក្លាយ (Spoof Web page) ប៉ុណ្ណោះ។ យ៉ាងណា អ្នកអាចកត់សម្គាល់ប្រភេទ Spoof Web page បានដោយមើលនៅលើរបារអាសយដ្ឋាន (address bar) នៃវែបសាយ ជៀសវាងអ្នកវាយបញ្ចូលព័ត៌មានសំខាន់ៗ ដែលជាល្បិចរបស់ hacker ចាំលួចយកព័ត៌មានរបស់អ្នក។
៦) កម្មវិធីកម្ចាត់មេរោគលែងដំណើរការ ហើយ firewall ត្រូវបានបិទ (disable)
លក្ខណៈ សម្គាល់អាការៈ មេរោគឆ្លងចូលកុំព្យូទ័រ ផ្សេងទៀតគឺថា វាអាចវាយប្រហារដល់កម្មវិធីផ្សេងៗ ហើយក្នុងនោះកម្មវិធីកម្ចាត់មេរោគក៏អាចរងផលប៉ះពាល់ផងដែរ។ ការដែល Antivirus លែងដំណើរការ គឺមកពីអ្នកមិនបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពលើនិយមន័យមេរោគ (virus definition) ឬអាចមកពីកម្មវិធីកម្ចាត់មេរោគនេះ មិនមានសមត្ថភាព ព្រោះជាកម្មវិធីពុំមានអាជ្ញាប័ណ្ណ។
៧) ទម្រង់ format ផ្សេងៗនៅលើកុំព្យូទ័រមានការផ្លាស់ប្ដូរ
ប្រសិន ភាសា (language) ពុម្ពអក្សរ (font) ឬការកំណត់ផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធនឹងជម្រើស Performance Options លើកុំព្យូទ័រ នៅសុខៗស្រាប់តែមានការផ្លាស់ប្ដូរទម្រង់ format ដោយអ្នកមិនបានធ្វើនោះ វាអាចមានពាក់ព័ន្ធទៅនឹងប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការកុំព្យូទ័រ ដែលអាចជាស្នាដៃរបស់មេរោគកុំព្យូទ័រ។
៨) ឯកសារបណ្ណាល័យ (Library file) សម្រាប់ដំណើរការហ្គេម កម្មវិធី … នៅលើកុំព្យូទ័រ ខូចខាត
មេរោគ ដែលមានគេសរសើរឡើងយ៉ាងរឹងមាំ គឺមានសមត្ថភាពបំផ្លាញដល់ Library file របស់កុំព្យូទ័របាន។ ដោយសារតែបែបនេះ កម្មវិធី និងហ្គេមមួយចំនួនអាចខូច មិនអាចដំណើរការបាន ដោយសារដំឡើងមិនបានជោគជ័យ incomplete ឬ incorrect។
៩) បើកកុំព្យូទ័រភ្លាម មានលោតផ្ទាំងសារយ៉ាងច្រើន តម្រូវឱ្យអ្នកបិទម្ដងមួយៗ រហូតទាល់តែអស់ ឬមេរោគខ្លះ បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់កម្មវិធី Explore ដែលពេលបើកកុំព្យូទ័រឡើងមក ពុំមាន icon កម្មវិធីនោះឡើយ៕
0 comments:
Post a Comment